Γλώσσα ΣΤ’: Ενότητα 4. Διατροφή

Συνταγές μαγειρικής

Picture

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

      Οι εγκλίσεις του ρήματος

 Εγκλίσεις λέγονται οι μορφές που παίρνει το ρήμα για να φανερώσει την ψυχική διάθεση εκείνου που μιλάει. Οι κύριες εγκλίσεις των ρημάτων είναι οι εξής:

Έγκλιση

Φανερώνει ότι?

Παραδείγματα

ΟΡΙΣΤΙΚΗ Αυτό που σημαίνει το ρήμα είναι κάτι βέβαιο και πραγματικό. Η άρνηση σχηματίζεται με το δε(ν) Από αύριο χαλάει ο καιρός.Δεν έλυσα την άσκηση.
ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ Αυτό που σημαίνει το ρήμα είναι κάτι που θέλουμε ή περιμένουμε να γίνει.Η άρνηση σχηματίζεται με το μη(ν) Θέλω να έρθεις και εσύ.Ας φύγουμε γρήγορα. Μη φωνάζετε δυνατά.
Στην υποτακτική το ρήμα συνοδεύεται από τα μόρια ας, να ή τους συνδέσμους για να, όταν, πριν, αν, άμα και μη(ν).
ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ Αυτό που σημαίνει το ρήμα είναι προσταγή, προτροπή, επιθυμία ή ευχή. Η προστακτική δεν έχει άρνηση Φύγε αμέσως από δω.Δώσε μου το μολύβι μου.

 

Η υποτακτική και η προστακτική είναι άχρονες εγκλίσεις, δηλαδή δεν έχουν χρόνους. Τις ξεχωρίζουμε σε εξακολουθητική υποτακτική(να γράφεις, να γράφετε) ή προστακτική (γράφε, γράφετε) και συνοπτική υποτακτική (να γράψεις, να γράψετε) ή προστακτική  (γράψε, γράψτε)

Προστακτική σύνθετων ρημάτων

Τα ρήματα στην προστακτική ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΑΥΞΗΣΗ (αύξηση παίρνει μόνο η οριστική) Π.χ. έφερε (οριστ. Αορίστου)    φέρε (συνοπτική προστακτική) Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται τα σύνθετα ρήματα, που παίρνουν εσωτερική αύξηση (ανάμεσα στην πρόθεση και το ρήμα). Σ’ αυτά λοιπόν δεν ξεχνάμε ποτέ να βγάλουμε την αύξηση στην προστακτική. Π.χ. Κατέγραψε τα υλικά που χρειαζόταν. (οριστ. Αορίστου) Κατάγραψε τα υλικά που χρειάζεσαι  (συνοπτική προστακτική).

Αποτελεσματικές ή συμπερασματικές προτάσεις

 Οι δευτερεύουσες προτάσεις αυτές χωρίζονται με κόμμα από την κύρια πρόταση και φανερώνουν ποιο είναι το αποτέλεσμα μιας πράξης. Εισάγονται με τους συμπερασματικούς συνδέσμους: ώστε, λοιπόν, άρα, επομένως ή με εκφράσεις: ώστε να, που να, για να, με αποτέλεσμα να Παραδείγματα:

  • Ήταν τόσο σκοτεινά, ώστε δε βλέπαμε τίποτε.
  • Σε γέλασα τόσες φορές, ώστε να μη με πιστεύεις πια.

 

Στη διαφήμιση… όλα είναι δυνατά!

Χαρακτηριστικά διαφήμισης

Εκφράσεις και συμφράσεις

  • Εκφράσεις είναι τα λόγια (λέξεις ή φράσεις) που έχουν κάποια ιδιαίτερη, συνή­θως μεταφορική, σημασία
πχ Έπεσε με τα μούτρα στο φαΐ, Άλλη όρεξη δεν είχα, Το πούλησε για ένα κομμάτι ψωμί
  • Συμφράσεις είναι τα λόγια, συνήθως δύο λέξεις μαζί, που τις συναντάμε κατά κανόνα μαζί και σημαίνουν ένα συγκεκριμένο πράγμα
πχ σοκολάτα αμυγδάλου ,ψωμί σικάλεως, χυμός πορτοκάλι, κρητικό παξιμάδι

Αντώνυμα επιθέτων

Με τον όρο “αντώνυμο” εννοούμε λέξη ή φράση με αντίθετη σημασία από μια άλλη λέξη ή φράση πχ  δυνατός – αδύνατος    μεγάλος – μικρός   όμορφος – άσχημος   καλός – κακός

Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων

Η χελώνα κι ο Ρεβιθάκης

 ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

ΔΙΑΛΥΤΙΚΑ

Χρησιμοποιούμε τα διαλυτικά στις περιπτώσεις που θέλουμε να δείξουμε ότι τα γράμματα των δίψηφων φωνηέντων (αυ, αι, ει, οι, υι, ου) πρέπει να διαβαστούν χωριστά. Τα διαλυτικά μπαίνουν πάντα ή στο ι ή στο υ.

Π. χ. καταπραϋντικός, πλαϊνός, θεϊκός, κοροϊδεύω, μυϊκός, εργατοϋπάλληλος.

Τα διαλυτικά είναι περιττά και δεν τα βάζουμε:

  • όταν το προηγούμενο φωνήεν έχει τόνο

Π. χ. άυπνος, κορόιδεψα κλπ

  • όταν δεν έχουμε δίψηφο φωνήεν

Π. χ. πρωί, διυλιστήριο κλπ

 

ΥΠΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ-ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ

Οι υποθετικές προτάσεις είναι εξαρτημένες προτάσεις, δηλαδή δε μπορούν να σταθούν μόνες τους στο λόγο. Γι αυτό κάθε υποθετική πρόταση έχει δίπλα της μια ανεξάρτητη πρόταση.
Η υποθετική πρόταση λέγεται και υπόθεση, ενώ η ανεξάρτητη πρόταση λέγεται και απόδοση. Μαζί η υπόθεση και η απόδοση αποτελούν τον υποθετικό λόγο.
Οι υποθετικές προτάσεις αρχίζουν πάντα με το αν ή εάν και δείχνουν την προϋπόθεση που πρέπει να ισχύει για να γίνει αυτό που δηλώνει η ανεξάρτητη πρόταση. Χωρίζονται από την κύρια πρόταση με κόμμα(,).
Π. χ. Αν πετύχω το στόχο μου, θα είμαι πολύ ικανοποιημένος